Migrantenouderen aan de slag met virtuele Anne

Het begon met het spelen van spelletjes om elkaar te leren kennen. Acht maanden geleden maakten de onderzoekers van TOPFIT Citizenlab kennis met hun co-onderzoekers: migrantenouderen bij de dagbesteding van IMEAN Care. Daar gingen de migrantenouderen aan de slag om te helpen bij onderzoek naar Anne4Care, een virtuele assistent die op een tablet geraadpleegd kan worden. Inmiddels zijn de resultaten bekend en is vervolgonderzoek van start gegaan.

De onderzoekers van TOPFIT Citizenlab wilden met het onderzoek de ervaringen met Anne4Care in kaart brengen van de migrantenouderen, hun mantelzorgers en zorgprofessionals. Inmiddels zijn de resultaten van het onderzoek gepresenteerd. Uit het onderzoek blijkt de meerwaarde van Anne: de virtuele assistente ondersteunt mantelzorgers bij het ontlasten van hun zorgtaak. Anne wordt door de migrantenouderen en co-onderzoekers gebruikt als bezigheid en het gebruik ervan helpt hen om te gaan met hun vergeetachtigheid. Het blijkt dat Anne voornamelijk wordt gebruikt als hulpmiddel voor het onthouden van afspraken en innemen van medicatie. De co-onderzoekers hadden niet het gevoel dat Anne de zorg kan overnemen, maar dat ze hierbij wel kan ondersteunen.

Turkssprekende Anne

Marloes Bults, Zohrah Malik, Egbert Siebrand Theo Olthuis en Karin van Leersum, de onderzoekers van Hogeschool Saxion, Universiteit Twente, ROC van Twente en TOPFIT Citizenlab, werkten voor het onderzoek samen met zeven migrantenouderen en drie zorgprofessionals. Het was de eerste keer dat de Turkssprekende Anne werd gebruikt en onderzocht door de gebruikers zelf. Het blijkt dat de co-onderzoekers elkaar aanmoedigden om deel te nemen aan het onderzoek en om gebruik te gaan maken van Anne. ‘’Het werd een gespreksonderwerp op de dagbesteding’’, staat te lezen in het eindverslag. De ouderen waren zeker bereid om Anne aan te raden aan anderen. Daarnaast werden verschillende suggesties voor verbetering van Anne gegeven. Al met al een nuttig en waardevol onderzoek, vindt Sevilay Luiken-Dalli, eigenaar van IMEAN Care. Luiken-Dalli: ‘’het kan soms lang duren voordat een technologie, zoals Anne4Care, gaat leven bij deze groep ouderen. Ik merk dat dit nu steeds meer het geval is. De ouderen en mantelzorgers komen met vragen bij me over de functies van Anne. Dat is heel mooi.’’

Vervolgonderzoek

Anne4Care wil graag weten wat ze kunnen verbeteren aan het product, om zoveel mogelijk mensen optimaal gebruik te laten maken van de virtuele assistente. De ouderen gaven in het onderzoek verbeterpunten mee aan de onderzoekers. Voortbordurend op het onderzoek door TOPFIT Citizenlab is Hogeschool Saxion van start gegaan met vervolgonderzoek naar het gebruik van Anne door migrantenouderen. De lectoraten Verpleegkunde en Technology, Health & Care van Hogeschool Saxion werken hierin samen met IMEAN Care en Anne4Care. In het nieuwe project wordt toegewerkt naar de ontwikkeling van instructiematerialen voor migrantenouderen voor het gebruik van Anne. Karin Dijkstra, Associate Lector Verpleegkunde aan Hogeschool Saxion vertelt: ‘’het doel van dit project is om te zorgen dat ouderen Anne leren te gebruiken op een manier die voor hun passend is. Goede instructiematerialen stellen ouderen en hun mantelzorgers beter in staat om met Anne4Care te oefenen en de technologie beter te gebruiken. Maar het vergroot bijvoorbeeld ook de toegankelijkheid van Anne4Care voor een grotere groep Turkse ouderen. We gaan iets doen dat veel effect kan hebben.’’

Tastbaar materiaal

Dijkstra vervolgt: ‘’We gaan zichtbaar, concreet en tastbaar materiaal maken om in te zetten bij IMEAN. En in de toekomst ook bij andere organisaties die werken met Anne.’’ Ook bij dit project spelen de migrantenouderen zelf weer een belangrijke rol. In co-creatie met de ouderen zal het materiaal ontworpen worden. Ook helpen zij vervolgens met het doorontwikkelen en verbeteren van de instructiematerialen. Hoe de instructiematerialen er precies uit gaan zien is nog de vraag. Dijkstra: ‘’Dat kan in verschillende vormen, bijvoorbeeld via Anne zelf. Maar het kan ook online of op papier. Ons onderzoek zal laten zien wat de meest passende manier is om ouderen te leren werken met Anne.’’

Het onderzoek door Hogeschool Saxion naar instructiematerialen voor Anne4Care is 1 maart van start gegaan en heeft een looptijd van één jaar.